Το «Εγχειρίδιο του Όσλο για τη μέτρηση της καινοτομίας» ορίζει την καινοτομία ως «την εφαρμογή ενός νέου ή σημαντικά βελτιωμένου προϊόντος (υπηρεσίας ή αγαθού), ή διαδικασίας, μία νέα μέθοδος μάρκετινγκ, ή μία νέα οργανωτική μέθοδος στις επιχειρηματικές πρακτικές, το εργασιακό περιβάλλον ή τις εξωτερικές σχέσεις» και αναγνωρίζει τέσσερις τύπους καινοτομίας (Oslo Manual, 2005)1: καινοτομία προϊόντος, καινοτομία διαδικασίας, καινοτομία μάρκετινγκ και οργανωτική καινοτομία.
- Καινοτομία προϊόντος: Ένα αγαθό ή υπηρεσία που είναι νέα ή σημαντικά βελτιωμένη. Περιλαμβάνει σημαντικές βελτιώσεις στις τεχνικές προδιαγραφές, τα εξαρτήματα και τα υλικά, το λογισμικό του προϊόντος, το φιλικό σχεδιασμό προς τον χρήστη ή άλλα λειτουργικά χαρακτηριστικά.
- Καινοτομία διαδικασίας: Μια νέα ή σημαντικά βελτιωμένη μέθοδος παραγωγής ή διανομής. Περιλαμβάνει σημαντικές αλλαγές στις τεχνικές, τον εξοπλισμό ή/και το λογισμικό.
- Καινοτομία Marketing: Μια νέα μέθοδος μάρκετινγκ που συνεπάγεται σημαντικές αλλαγές στο σχεδιασμό ενός προϊόντος (ή υπηρεσίας) ή μίας συσκευασίας, τη τοποθέτηση των προϊόντων, την προώθηση των προϊόντων (ή των υπηρεσιών) ή την τιμολόγηση.
- Οργανωτική καινοτομία: Μια νέα οργανωτική μέθοδος στις επιχειρηματικές πρακτικές, την οργάνωση του χώρου εργασίας ή τις εξωτερικές σχέσεις.
Η καινοτομία επεκτείνεται πέρα από τα στενά όρια της Έρευνας και της Τεχνολογικής Ανάπτυξης. Δεν περιορίζεται στο πλαίσιο των ερευνητικών εργαστηρίων, αλλά περιλαμβάνει ευρύτερα τους χρήστες, τους παρόχους και τους καταναλωτές, οπουδήποτε, σε κυβερνητικούς οργανισμούς, επιχειρήσεις και μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, διατρέχοντας κάθετα και οριζόντια τους διάφορους τομείς, τους θεσμούς και τα σύνορα (ορισμός του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης2).
Πολλές φορές η καινοτομία ταυτίζεται στη συνείδηση του κόσμου με την τεχνολογία, ιδιαίτερα δε την υψηλή τεχνολογία. Αυτό όμως δεν είναι απόλυτα σωστό. Η καινοτομία αφορά σε κάθε πρωτότυπη ιδέα που αλλάζει τον τρόπο που γίνονταν έως σήμερα τα πράγματα. Μπορεί να συνδυάζει απλά υπάρχουσες εφαρμογές και τεχνολογίες με τρόπο νεωτερικό και στο χαμηλότερο δυνατό κόστος.
1 Oslo Manual (2005),‘Guidelines for Collecting and Interpreting Innovation Data’, 3 rd Edition Oslo Manual, The Measurement of Scientific and Technological Activities, A joint publication of the Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) and Eurostat, ISBN 92-64- 01308-3, doi: 10.1787/9789264013100-en.
2 [online], ανακτήθηκε στις 15.09.2016 από: https://www.oecd.org/site/innovationstrategy/defininginnovation.htm